Το τραγούδι του μήνα (Δεκέμβριος 2017)

Crazy Land - Chris Stylianou

 Crazy Land 

 I feel Like an artist who can heal And still All my paintings are surreal In crazy land Such a crazy land... And still There is nothing to reveal I feel My own faith I have to kill In crazy land Such a crazy land In my hand Raindrops and sand Saving in my hand Raindrops and sand I flow Like a falling star I grow I'll go To every high and every low In crazy land Such a crazy land In my hand Raindrops and sand...

Το τραγούδι του μήνα (ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2017)

Lule Lule - Barcelona Gipsy balKan Orchestra

 Barcelona Gipsy balKan Orchestra. 

 BGKO are: Mattia Schirosa (accordion, Italy) Sandra Sangiao (voice, Spain) Ivan Kovacevic (double bass, Serbia) Stelios Togias (percussion, Greece) Julien Chanal (guitar, France) Oleksandr Sora (violin, Ukraine) 

 BGKO Management: Diggers Music Contact: bgko@diggersmusic.com Videoclip made by: Teo Campos Bruno Amaral Pereira Kalapa Studio Filmed in: El Otto - Espacio de creación de circo y teatro (Barcelona)

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΗΝΑ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2017)

Snowy White - Bird of Paradise

Το τραγούδι του μήνα (Σεπτέμβριος 2017)

Jason Mraz ~ Bella Luna

 Painter: Catrin Welz-Stein 

 Lyrics: Jason Mraz 

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΗΝΑ (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2017)

Ν ΑΓΑΠΑΣ--ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ

Ν' αγαπάς τα βουνά και τα πέλαγα
Τους γνωστούς και τους άγνωρους τόπους
Τα πουλιά, τα λουλούδια, τα σύννεφα
Και πολύ ν' αγαπάς τους ανθρώπους

Τα θεριά ν' αγαπάς και τ' ανήμερα
Τα νησιά, τα ποτάμια, τ' αστέρια
Κι αν ποτέ σε πληγώσουν κατάστηθα

Φίλοι, αγρίμια, λευκά περιστέρια

Ν' αγαπάς τα βουνά και τα πέλαγα
Τους γνωστούς και τους άγνωρους τόπους
Τα πουλιά, τα λουλούδια, τα σύννεφα
Και πολύ ν' αγαπάς τους ανθρώπους

Ν' αγαπάς τα βουνά και τα πέλαγα...
Ν' αγαπάς, να ξεχνάς και να χαίρεσαι
Τη δική σου γαλήνη και 'κείνα
Που μ' αγάπη το νου μας φωτίζουνε
Και βλασταίνουν αμάραντα κρίνα

Ν' αγαπάς τα βουνά και τα πέλαγα
Τους γνωστούς και τους άγνωρους τόπους
Τα πουλιά, τα λουλούδια, τα σύννεφα
Και πολύ ν' αγαπάς τους ανθρώπους

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΗΝΑ (ΙΟΥΛΙΟΣ 2017)

You+Me - No Ordinary Love (Live from Santa Monica, CA) 

Director: Helton "Brazil" Siqueira
Producer: James Hyland

“rose ave.” the debut album from You+Me,

Music Video by You+Me performing No Ordinary Love (Live from Santa Monica, CA) (C) 2014 RCA Records, a division of Sony Music Entertainment 

Το τραγούδι του μήνα (ΙΟΥΝΙΟΣ 2017)

Κουαρτέτο Γιασεμί "Αμυγδαλάκι"

 παραδοσιακό, διασκευή Μ. Μαυροειδή
Κουαρτέτο Γιασεμί
Ειρήνη Δερέμπεη, Μαρία Μελαχροινού
Μάρθα Μαυροειδή, Τάσος Πούλιος

video: Katrianna Pandeli, Zacharias Mavoreidis, Dimitris Logothetis

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΗΝΑ (ΜΑΙΟΣ 2017)

Ξέρω ένα μέρος που δεν μοιάζει με κανένα - Όναρ 

 Ξέρω ένα μέρος που δε μοιάζει με κανένα
Δε πάνε πλοία, δεν πάνε τρένα
Κι όταν βραδιάζει ποτέ δε σκοτεινιάζει
Μονάχα όνειρα γιορτάζει

 
Ξέρω ένα μέρος που όταν βρέχει σε ζεσταίνει
Κι όταν ουρλιάζεις αυτό σωπαίνει
Και όταν γύρω σου η γη τρελή γυρίζει
Σε αγκαλιάζει και σε κοιμίζει

Ξέρω ένα μέρος που δε μοιάζει με κανένα
και εμφανίζεται μαζί με σένα

Είναι ένα μέρος που αγαπάς τον εαυτό σου
και δίνεις το όπλο στον εχθρό σου
που όταν κλαις τα δάκρυα σου συντροφεύει
Σε αγαπάει και σε μαγεύει

ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ

Κική Δημουλά

Τα πάθη της βροχής

Η ποιήτρια Κική Δημουλά γεννήθηκε το 1931 στην Αθήνα, όπου και ζει. Παντρεύτηκε τον μαθηματικό και ποιητή Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Εργάστηκε ως υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος. Θέματα που κυριαρχούν στα ποιήματά της είναι η απουσία, η απώλεια αγαπημένου προσώπου, η φθορά, η απώλεια, η υπαρξιακή αγωνία, η μοναξιά και ο χρόνος. Χαρακτηριστικά της ποίησής της είναι η προσωποποίηση αφηρημένων εννοιών, η ασυνήθιστη χρήση κοινών λέξεων και η πικρή φιλοπαίγμων διάθεση. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία και είναι ακαδημαϊκός, ενώ ποιήματα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες.

Το ποίημα του σχολικού βιβλίου προέρχεται από τη συλλογή της Το λίγο του κόσμου (1971). Ο τίτλος[1] Τα πάθη της βροχής συμβολίζει τα πάθη της ποιήτριας εξαιτίας της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου. Το περιεχόμενο είναι στοχαστικό.

Σχόλια για το ποιητικό της έργο μπορεί να διαβάσει κανείς στις Ψηφίδες.

Θεματικά κέντρα

v Η βροχή ως στοιχείο υποβολής

v Το συναίσθημα της μοναξιάς

v Η απουσία του αγαπημένου προσώπου

v Η ποιητική και ειρωνική χρήση της γλώσσας

Ενότητες  

α) Στ. 1-6   à ο μονότονος ήχος της νυχτερινής βροχής.

β) Στ. 7-24 à η σύνδεση του ήχου της βροχής με την ψυχική κατάσταση της ποιήτριας.

γ)   Στ. 28-34 à η αντίσταση της ποιήτριας στη συναισθηματική φόρτιση και η λύτρωση.

Σχολιασμός περιεχομένου

Στο ποίημα η Κική Δημουλά δημιουργεί ένα παιχνίδι υποβολής[2] μέσα από αριστοτεχνικά επιλεγμένες λέξεις και συμβολισμούς: η βροχή δίνει το έναυσμα (κίνητρο) για την έκφραση συναισθημάτων που κυριαρχούν στο ποιητικό υποκείμενο, καθώς ξεκινά τα μεσάνυχτα, που πιθανόν να συμβολίζουν τη βαριά ψυχική κατάσταση της ποιήτριας (εν μέσω λογισμών και παραλογισμών). Το μονότονο άκουσμα της βροχής (σι, σι, σι) και το ασύνδετο σχήμα δημιουργούν μια μουσική και υποβλητική ατμόσφαιρα. Η ποιήτρια παρατηρεί τον ήχο της βροχής, στην οποία προβάλλει τα δικά της συναισθήματα, με τα επίθετα συλλογιστός[3], συνέρημος[4], βραδύγλωσση που αποδίδουν  ιδιότητες εμψύχων πάνω σε άψυχα μετατρέποντας έτσι τη βροχή σε σύμβολο των συναισθημάτων που βιώνει το υποκείμενο κατά τη διάρκεια της αξημέρωτης νύχτας.

Εσύ....

Στη δεύτερη ενότητα, ο ψυχικός πόνος, η στέρηση και η μοναξιά οδηγούν την ποιήτρια σε μια διαφορετική παρατήρηση και ανάγνωση του ήχου της βροχής: η παρήχηση του σι μετατρέπεται εν μέσω λογισμών και παραλογισμών σε επανάληψη της λέξης εσύ, καθώς η ποιήτρια ξενυχτά προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσει τον ήχο της βροχής. Παρά την επανάληψη του β΄ ενικού προσώπου της αντωνυμίας, το β΄ ενικό πρόσωπο του ρήματος απουσιάζει, πράγμα που υποβάλλει την αίσθηση της απώλειας του αγαπημένου προσώπου. Στην ουσία έχουμε έναν μονόλογο, μια εξομολόγηση ψυχής, που βιώνει τόσο έντονα την (μόνιμη) απουσία και τη μοναξιά, ώστε φτάνει στην υπερβολή: κάθε σταγόνα κι ένα εσύ. Οι εκφράσεις αξημέρωτη ανάγκη, πρόθεση ναυαγισμένη, σαν μοιρολατρία, δείχνουν ότι δεν υπάρχει ελπίδα για επικοινωνία και αλλαγή της κατάστασης.

 […] θα χαρακτηρίζαμε την ποίησή της ως ποίηση εσωτερικού χώρου. Όχι μόνο γιατί κινείται μέσα στο σπίτι, από το σαλόνι στην κουζίνα δηλαδή, αλλά γιατί ακόμα και αν είναι έξω, η ποίησή της είναι ποίηση του μέσα χώρου, της ψυχής. Είναι ο ίδιος ο εαυτός, που τον παλεύει μέσα στα ποιήματά της και δεν του επιτρέπει καμιά αυταπάτη. ( Γιάννης Παπακώστας, «Ποίηση του μέσα χώρου». Ιχνηλασίες. Φιλολογικά μελετήματα, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2003, 213-214.)

Ωστόσο, παρά τη συναισθηματική φόρτιση και την αδιέξοδη επιθυμία, η ποιήτρια δεν παραδίδεται στην άκρατη συναισθηματολογία, αλλά διατηρεί από την αρχή μια κριτική στάση (παραλογισμός, παρεξηγημένος ήχος à ο ήχος της βροχής εξηγείται, λόγω της απουσίας, ως εσύ)  ενώ η έκφρασή της παίρνει ειρωνικές αποχρώσεις προς τους τελευταίους στίχους του ποιήματος. Στο τέλος, αντί για τη δραματική κορύφωση, προτιμά μια πιο αποστασιοποιημένη λύση[5]: η βροχή τελικά το παρακάνει με την άσκοπη επανάληψή της και την κουραστική της επιμονή και φαίνεται να κουράζει την ποιήτρια (πολύ με ζάλισε απόψε η βροχή / μ’ αυτή της τη μεροληψία), η οποία συνέρχεται κι αντιλαμβάνεται ότι παραδόθηκε στο εσύ και παραμέλησε άλλες πλευρές της ζωής, εξίσου σημαντικές. Έτσι πετυχαίνει να αποφορτίσει τη βαριά ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί  και να οδηγηθεί στη λύτρωση.

Η Κική Δημουλά εδώ χρησιμοποιεί την ειρωνική γλώσσα (με μιαν άλλη προσέγγιση την γλώσσα της αυτοκριτικής) και την ασυνήθιστη ισορροπία ανάμεσα στο πάθος και τη λογική, στοιχεία που αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά της ποίησής της. Η κατακλείδα του ποιήματος σαν όλα τ’ άλλα να είναι αμελητέα και μόνο εσύ, εσύ, εσύ αποφορτίζει τη βαριά ατμόσφαιρα χωρίς να χάνεται τίποτε από τον ρυθμό και τη γοητεία της ποιητικής γραφής.

Τα παρακάτω παράλληλα "κείμενα" είτε τα γραπτά είτε τα μουσικά επιχειρούν να βοηθήσουν τον αναγνώστη να συναισθανθεί με αφορμή το φυσικό φαινόμενο της βροχής τη συναισθηματική προσέγγιση της μοναξιάς και της νοσταλγίας που επιχειρεί η ποιήτρια και οι υπόλοιποι καλλιτέχνες..

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Γιάννη Πατίλη, «Μπορώ ακόμα και μιλώ μαζί σου»

Τα γράμματά σου τα 'στελνες με τη βροχή

και τον αέρα!...

Όταν μου χτύπαες το τζάμι έβγαινα
κατέβαινα στο δρόμο κι άκουγα:
πως σύννεφο ήσουν που ξεκίνησες
κι ήρθες να κλάψεις πάνω απ' το σπίτι μου
στην πόλη...

[πηγή: Γιάννης Πατίλης, Μη καπνιστής σε χώρα καπνιζόντων (Ποιήματα 1970-1980). Με σχέδια του Δημήτρη Γέρου, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1982, σ. 73

 

Η νοσταλγία ίσως μπορεί να γίνει αντιληπτή και μέσα από την μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου [από μια παλιά Ελληνική ταινία (Επιχείρισις Απόλλων -ασχετη με το θέμα μας)]



 Τοπίο, ΜήτσοςΠαπανικολάου

Στο θλιμμένο κάμπο βρέχει
βρέχει στις ελιές τις γκρίζες –
το νερό σας ρίγος τρέχει
από τα κλαδιά στις ρίζες.

Γκρίζα η ώρα, γκρίζα η χώρα
σκοτεινά κάτω κι απάνω
ξεχωρίζουν μες στη μπόρα
τα τσαντίρια των τσιγγάνων.

Απ’ την άσφαλτο τα κάρα
κατεβαίνουν, κατεβαίνουν…
Λάμπουν μερικά τσιγάρα
στα παράθυρα του τρένου…

Ένα σκιάχτρο απελπισμένο,
στη νεροποντή, στο κρύο
άδικα γνέφει στο τρένο
κι εμψυχώνει το τοπίο.

Ανυπόφορη είναι η θλίψη
των αγρών αυτό το μήνα!
Η βροχή μας έχει κρύψει
απ’ το φόντο την Αθήνα…

Και το βράδυ κατεβαίνει
μες στη νέκρα, μες στη γύμνια…
που ‘ναι οι βάτραχοι κρυμμένοι;
Γιατί σώπασαν τ’ αγρίμια;

Μες στον κάμπο τώρα μόνα
τα βαριά περνούνε τρένα,
λες και φέρνουν το χειμώνα
και τη νύχτα από τα ξένα.

Κι αν έπιασε βροχή από τους Μωβαστρο

 

Νυχτερινό, Ναπολέων Λαπαθιώτης

Ένα φεγγάρι πράσινο, μεγάλο,
που λάμπει μές’ τη νύχτα –τίποτ’ άλλο.

Μια φωνή γρικιέται μές’ το σάλο
και που σε λίγο παύει –τίποτ’ άλλο.

Πέρα μακριά, κάποιο στερνό σινιάλο
του καραβιού που φεύγει –τίποτ’ άλλο.

Και μόνον ένα παράπονο μεγάλο
στα βάθη του μυαλού μου. –Τίποτ’ άλλο

Active Member, Βροχή

Ενδελέχεια "Μικρός που είσαι ουρανέ"

---

[1] Συγκεκριμένα ο  τίτλος οδηγεί σε μια διπλή ερμηνεία του ποιήματος: σε πρώτο επίπεδο παρουσιάζεται μια αφήγηση με θέμα τα παθήματα που προξενεί η βροχή· σε μια πιο προσεκτική ανάγνωση όμως αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για τα πάθη ενός υποκειμένου που υποφέρει και το συμβολίζει η βροχή.

[2] Προσπαθεί δηλαδή έμμεσα να υποδείξει στους αναγνώστες του ποιήματος το τι νιώθει.

[3] συλλογιστός (νεολογισμός): αυτός που συντροφεύει τους λογισμούς

[4] συνέρημος (νεολογισμός): σύντροφος στην ψυχική ερημιά, στη μοναξιά.

[5] Ή μια λιγότερο παράλογη προσέγγιση

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΗΝΑ (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2017)

Κι Αν Έπιασε Βροχή - Μωβάστρο

Ανακυκλοθυμία (2006)
Ηχογραφήθηκε στο Nemesis rec.studio - Καβάλα το 2005.
Η μίξη - παραγωγή έγινε από τους μωβάστρο και τον Τάσο Καραπαπάζογλου
ο οποίος συμμετείχε και στο μπάσο σε μέρος του υλικού.
Κυκλοφόρησε το 2006 ως ανεξάρτητη παραγωγή σε 200 κόπιες.

Τα ζα

Στράτης Μυριβήλης

Τα ζα

Ο Στρατής Μυριβήλης (Λέσβος 1892 – Αθήνα 1969) γεννήθηκε στη Μυτιλήνη με το πραγματικό όνομα Ευστράτιος Σταματόπουλος. Το 1912 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και γράφτηκε στη  Φιλοσοφική Σχολή, ενώ  εργαζόταν παράλληλα ως συντάκτης σε περιοδικά και εφημερίδες.. Κατατάχτηκε εθελοντικά το 1912 και πολέμησε στους βαλκανικούς πολέμους, στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και στη Μικρασιατική εκστρατεία. Μετά την καταστροφή της Σμύρνης έφυγε για τη Λέσβο, όπου έζησε ως το τέλος του 1932, οπότε εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου άρχισε να γράφει τη Ζωή εν τάφω. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας.

Ο Μυριβήλης είναι από τους βασικότερους λογοτέχνες της γενιάς του 1930 και σημαντικός εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής αντιπολεμικής λογοτεχνίας Με το λογοτεχνικό έργο του, το οποίο περιέχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, εκφράζει κυρίως το κλίμα μιας από τις πιο ταραγμένες εποχές της ελληνικής ιστορίας. Έτσι ο πόλεμος, οι στρατιώτες, ο θάνατος, ο ίδιος του ο εαυτός αποτέλεσαν τα θέματα των διηγημάτων του, στα οποία κυριαρχεί ο ανθρωπισμός και η φυσιολατρία. Τέλος, κύρια χαρακτηριστικά του λογοτεχνικού του έργου αποτελούν η προσεγμένη δημοτική γλώσσα, η ρεαλιστική εξιστόρηση αλλά και ο λυρισμός. Έγραψε μυθιστορήματα ( Η ζωή εν τάφω, Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια, Η Παναγιά η γοργόνα),  νουβέλα (Ο Βασίλης ο Αρβανίτης), συλλογές διηγημάτων (Το πράσινο βιβλίο, Το γαλάζιο βιβλίο, Το κόκκινο βιβλίο, Το βυσσινί βιβλίο), ταξιδιωτικές εντυπώσεις, παιδική λογοτεχνία, δοκίμια.

Επιπλέον πληροφορίες για τον συγγραφέα μπορείτε να βρείτε εδώ κι εδώ.

Γενικότερα για τη ζωή του μπορείτε να παρακολουθήσετε μια παλιά εκπομπή της ΕΡΤ εδώ. 

Η Ζωή εν Τάφω (1931), απ’ όπου προέρχεται το απόσπασμα του σχολικού βιβλίου, είναι μυθιστόρημα με αυτοβιογραφικό χαρακτήρα και λαϊκότροπη έκφραση, το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του παρουσιάζεται ως ημερολόγιο που κρατά ο λοχίας Κωστούλας στη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων  στο Μακεδονικό Μέτωπο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (ο Κωστούλας είναι το προσωπείο του συγγραφέα, ο οποίος πολέμησε στο Μέτωπο). Το βιβλίο χωρίζεται σε αφηγηματικές ενότητες ανάλογα με τη φυσική πορεία της πολεμικής ζωής του λοχία. Θεωρείται το αντιπροσωπευτικότερο ελληνικό αντιπολεμικό μυθιστόρημα.

(Για όσους εδιαφέρονται να αντλήσουν  περισσότερες πληροφορίες  για το συγκεκριμένο βιβλίο αλλά και γενικότερα για το έργο του συγγραφέα, μπορούν από τις Ψηφίδες.) 

Το επιλεγμένο απόσπασμα παρουσιάζει με ωμό ρεαλισμό και περιγραφική μαεστρία την αγριότητα και τον παραλογισμό του πολέμου μέσα από την περιγραφή της εξόντωσης αθώων και ανυπεράσπιστων επιστρατευμένων ζώων.

Θεματικά κέντρα

·      Η αγριότητα και το παράλογο του πολέμου με θύματα κυρίως τα ανυπεράσπιστα ζώα

·      Η αδυναμία του ανθρώπου να αντιδράσει μπροστά στη βαρβαρότητα

·      Η φύση ως παράγοντας σωματικής και ψυχικής εκτόνωσης

Ενότητες

α) «Τα ζα… ανθρώπων»  Άνθρωποι και ζώα αντιμέτωποι με τον παραλογισμό του πολέμου.

β) «Η μεραρχία μας… της Μεραρχίας μας»  Η μεταφορά των ζώων στο μέτωπο

γ) «Τα ζα… στο Περιστέρι»  Η ζωή των γαϊδουριών

δ) «Ένα αεροπλάνο… να παραδώσει»  Η μακάβρια εξόντωσή τους από τον βομβαρδισμό

ε) «Ένας ημιονηγός… ματωμένες»  Ο τραγελαφικός επίλογος

Ø Η οπτική γωνία του συγγραφέα: Στο εισαγωγικό μέρος εκθέτει τα προσωπικά του συναισθήματα για την αδικαιολόγητη εμπλοκή των αθώων ζώων στον πόλεμο[1]. Συγκρίνοντας τις τύχες των ανθρώπων και των ζώων στον πόλεμο, θεωρεί πιο αδικημένα τα δεύτερα και τα συμπονά, γιατί εμπλέκονται ακούσια και χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν.

Ø Ακολουθεί η ρεαλιστική περιγραφή της περιπέτειάς τους, η οποία αρχίζει με τον τρόμο τους κατά τη μεταφορά τους από το νησί στη Μακεδονία και καταλήγει στη μαζική τους εξόντωση κατά τον βομβαρδισμό.

Ø Μοναδική διαφυγή, η οποία επιπλέον αποτελεί έντονη αντίθεση με τη σκληρή δοκιμασία τους, αποτελεί η πανηγυρική επικράτηση των φυσικών ενστίκτων, η χαρά της τροφής και της αναπαραγωγής, αφού τα ζώα ξελογιάστηκαν από τον «πειρασμό» της φύσης.

Ø Αυτή η ανάπαυλα έμελλε να τους κοστίσει τη ζωή, καθώς όχι μόνο οι στρατιώτες αλλά και τα ανυποψίαστα ζώα έγιναν στόχος των εχθρικών αεροπλάνων. Η μακάβρια σκηνή του θανάτου τους περιγράφεται με τις ρεαλιστικές και παράλληλα φρικιαστικές εικόνες του βομβαρδισμού και των συνεπειών του πάνω στα αθώα ζώα ( θάνατοι, τραυματισμοί, ψυχομαχητά).

Η αντίδραση των ζώων μπροστά στο θάνατο μοιάζει ανθρώπινη, με τη διαφορά ότι, αν και ολότελα αθώα, πληρώνουν για τις ανομίες και τα εγκλήματα των ανθρώπων.

Η κωμικοτραγική σκηνή του τέλους με τον ημιονηγό που τρέχει μέσα στον βομβαρδισμό, χωρίς να έχει καταλάβει ότι σέρνει από το χαλινάρι μόνο το κομμένο κεφάλι του γαϊδάρου, αποτυπώνει όλη τη φρίκη του πολέμου. Η σκηνή είναι κωμικοτραγική, αφού από τη μια παρακολουθούμε τον αλλόφρονα ημιονηγό να τραβάει το ζώο με τη βεβαιότητα ότι το έχει σώσει και από την άλλη το γιουχάισμα των φαντάρων (η γιούχα της φανταρίας), που παρακολουθεί το αλλόκοτο και αφύσικο θέαμα.

Ø Η τελευταία φράση είναι μια ρεαλιστική εικόνα γεμάτη λυρισμό: οι ματωμένες μαργαρίτες συμβολίζουν τη ζωή που κόπηκε απότομα, αλλά και ότι η ζωή συνεχίζεται: μέσα από τη φρίκη του πολέμου η ζωή διεκδικεί την παρουσία της. Το ζώο μέσα στα κλειδωμένα του δόντια (είναι κλειδωμένα γιατί θάνατος τα έκλεισε για πάντα) κρατούσε ακόμη μια τούφα κίτρινες μαργαρίτες, απομεινάρια της απόλαυσης και της πανδαισίας των αισθήσεων, σημάδι ότι ο θάνατος τα βρήκε ανυποψίαστα την ώρα που γεύονταν τη ζωή (αντίθεση).

Ø Οι μαργαρίτες που κόπηκαν είναι σύμβολο χαράς και ζωής, είναι όμως ματωμένες (αντίθεση).Το αίμα που τις πότισε συμβολίζει το θάνατο που ήρθε απρόσμενα, ίσως όμως και τη ζωή που διεκδικεί τη θέση της μέσα στη χειρότερη φρίκη και θα συνεχιστεί μετά από αυτήν

.

Γλώσσα: η χρήση λαϊκών τύπων συνδυάζεται με άριστο χειρισμό των κατάλληλων λέξεων, ώστε να επιτυγχάνεται η απόλυτη ακριβολογία και η σαφήνεια.

Σχήματα λόγου: Μεταφορές (στην αποθέωση των οβίδων, η λαγκαδιά βόγκησε βαριά)/ παρομοιώσεις (σαν ανθρώποι, σαν κοκκινωπά φίδια) / ασύνδετο, αντίθεση, ειρωνεία (στην α΄ ενότητα) / ρεαλιστικές εικόνες (η δοκιμασία των ζώων)

Αφηγηματική τεχνική: χώρος: κάποιο νησί, η Θεσσαλονίκη και το Μέτωπο της Μακεδονίας.

Γραμμική αφήγηση: ο αφηγητής συμμετέχει διακριτικά στα δρώμενα (ως δευτερεύον πρόσωπο), εναλλάσσοντας το α΄ πρόσωπο ενικό με το α΄ πληθυντικό. Στην α΄ περίπτωση εκφράζει πιο προσωπικές απόψεις,(Θαρρώ, στοχάζομαι) ενώ στη β΄ περίπτωση εκφράζεται ως μέλος του συλλογικού εμείς (η Μεραρχία μας, μαζί μας, της Μεραρχίας μας). Ωστόσο υπάρχουν σκηνές (ο βομβαρδισμός στη χαράδρα) όπου φαίνεται ότι ο αφηγητής αποσύρεται και η αφήγηση μοιάζει τριτοπρόσωπη.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

 1.Κώστας Βάρναλης, «Η μπαλάντα του κυρ-Μέντιου» , Ποιητικά, Κέδρος 1956, σ. 201-205.

Δεν λυγάνε τα ξεράδια και πονάνε τα ρημάδια
κούτσα μια και κούτσα δυο στης ζωής το ρημαδιό
Μεροδούλι ξενοδούλι δέρναν ούλοι οι αφέντες δούλοι
ούλοι δούλοι αφεντικό και μ' αφήναν νηστικό
και μ' αφήναν νηστικό

Ανωχώρι κατωχώρι ανηφόρι κατηφόρι
και με κάμα και βροχή ώσπου μου 'βγαινε η ψυχή
Είκοσι χρονώ γομάρι σήκωσα όλο το νταμάρι
κι έχτισα στην εμπασιά του χωριού την εκκλησιά
του χωριού την εκκλησιά

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο
αν ξυπνήσεις μονομιάς θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς
θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

Και ζευγάρι με το βόδι άλλο μπόι κι άλλο πόδι
όργωνα στα ρέματα τ αφεντός τα στρέμματα
Και στον πόλεμο όλα για όλα κουβαλούσα πολυβόλα
να σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ
για τ' αφέντη το φαί

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο...

Koίτα οι άλλοι έχουν κινήσει έχει η πλάση κοκκινίσει
άλλος ήλιος έχει βγει σ' άλλη θάλασσα άλλη γη

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο...

Μπορούμε να το ακούσουμε από την υπέροχη φωνή του Ν.Ξυλούρη 

2. Γιάννη Μπεράτη, Το πλατύ ποτάμι (απόσπασμα)

Μας δώσανε κάτι ζώα, αχ! Θεέ μου, κάτι τόσο δύστυχα, μελλοθάνατα ζώα, που 'λεγες πως αν λίγο τα σπρώξεις, αν τους δώσεις έτσι μια με το χέρι σου, θα σωριαστούν εκεί που βρίσκονται κ' ίσως από μέσα τους θα σ' ευχαριστούν γι' αυτό. — Όλες αυτές οι πληγές, έτσι σαν κόκκινο γυαλί που κάτι υγρό διαφαίνεται από κάτω του: πίσω στ' αχαμνά μπούτια κοντά στην ουρά, σ' όλα τα πλευρά τους και την πλάτη τους απ' τα σαμάρια· σ' όλα τα γόνατα που δεν είχαν πια τρίχα…

Μα πώς θα πάμε μ' αυτά τα ζώα; Είναι δυνατόν να πάμε μ' αυτά τα ζώα; διαμαρτυρόμουνα στους αρμοδίους αξιωματικούς. Αφού ακριβώς πριν τους είπα και τους το τόνισα τόσο πολύ ότι για τα μηχανήματα θέλω γερά, ψηλά ζώα…

Σηκώνανε τους ώμους, τεντώνανε προς τα μπρος το πηγούνι τους και λέγανε:

– Τί να σου κάνουμε; Τί να σου κάνουμε; Αυτά είχαμε διαθέσιμα αυτή την ώρα, κι αυτά σου δώσαμε. Πάντως η διαταγή είναι να φύγεις αμέσως.

Είναι βλέπεις που δεν τρώνε τα ζωντανά, κύριε Ανθυπασπιστά, λέγανε οι ημιονηγοί δίπλα μου καθώς ανηφορίζαμε. Τώρα με την Άνοιξη και με το χορτάρι μπορεί να πάρουνε λίγο επάνω τους. Μα μια καραβανίτσα στάρι (κι όχι, μη φανταστείς ποτέ καλά γιομάτη) για μεσημέρι-βράδυ, τί να σου κάνει για το ζώο που δωσ' του και το φορτώνουνε και το τραβολογάνε δεξιά κι αριστερά. Αυτός τα λυπάται τα φουκαριάρικα — είναι απ' τη Μυτιλήνη κ' είχε πάντα δικό του μουλάρι.

[πηγή: Γιάννης Μπεράτης, Το πλατύ ποτάμι. Με ανέκδοτες ημερολογιακές σημειώσεις, πρόλ. Κ.Θ. Δημαράς, Ερμής, Αθήνα 2002, σ. 279-280]

Ενα μικρής διάρκειας βίντεο για τον ρόλο των ζώων στον Α.Π.Π είναι το παρακάτω

Τέλος πληροφορίες για μια πρόσφατη πολεμική κινηματογραφική ταινία (Το άλογο του πολέμου 2011) η οποία σχετίζεται με τον ρόλο των αλόγων στην Α.Π.Π μπορείτε να βρείτε εδώ.

---

[1] Όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Δυτική Ευρώπη τον Αύγουστο του 1914, τόσο η Βρετανία όσο και η Γερμανία είχαν μια δύναμη ιππικού που έφτανε τους 100.000 άνδρες. Φυσικά ένας τέτοιος αριθμός ανδρών χρειαζόταν κι ένα σημαντικό αριθμό αλόγων. Τα άλογα χρησιμοποιήθηκαν όχι μόνο στο ιππικό αλλά και για να μεταφέρουν προμήθειες και τραυματίες. Ενας πολύ μεγάλος αριθμός από αυτά σκοτώθηκε κατά τη διάρκειά του. Ωστόσο όσο και αν μας ακούγεται παράξενο, δεν ήταν μόνο τα άλογα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και τα σκυλιά είχαν ζωτικό ρόλο. Τα σκυλιά όπως και τα περιστέρια χρησιμοποιήθηκαν ως αγγελιοφόροι και αποδείχτηκε ότι ήταν τόσο αξιόπιστοι όσο και οι στρατιώτες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε εδώ κι εδώ.