 |
| Η σημερινή Καβάλα |
ΧΑΛΑΣΜΕΝΕΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο συγγραφέας κινείται, µε αποσπασµατικό τρόπο μέσα
από καθημερινή γλώσσα και με μελαγχολική και απαισιόδοξη γραφή, ανάµεσα στις
µνήµες της παιδικής του ηλικίας και στα τραύµατα από τη σύγχρονη, άσχημη εικόνα
της πόλης µε τις "χαλασµένες" και αφιλόξενες γειτονιές.
Στόχος του λοιπόν είναι να
παρακολουθήσουµε µια αντιπροσωπευτική εικόνα σύγχρονης επαρχιακής πόλης, ( της
Καβάλας) η οποία ταλαιπωρεί, «πνίγει» τον σύγχρονο άνθρωπο µε την πυκνή δόµηση
των πολυκατοικιών, την έλλειψη ελεύθερων χώρων και πρασίνου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
α. Χαλασμένες γειτονιές. Με τη φράση δε νοούνται
βέβαια οι γειτονιές που έχουν «χαλάσματα» παλιών σπιτιών. Αντίθετα, πρόκειται
για τις γειτονιές με τις πολυκατοικίες, οι οποίες μπορεί να είναι καινούριες,
όμως έχουν χαλάσει, έχουν αλλοιώσει την παλιά όψη που είχαν οι γειτονιές της
πόλης (υποθέτουμε ότι η παλιά πόλη νοείται με όμορφα και ευρύχωρα παραδοσιακά
σπίτια, με γραφικές γειτονιές, με ανθρώπινη όψη).
Η παρακµή της
παλιάς Καβάλας
και η αλόγιστη µετατροπή της σε τσιµεντούπολη τοποθετούνται χρονικά στη
δεκαετία του 70, όταν, µε ευκαιριακό τρόπο και δίχως σχεδιασµό, η πόλη ανοικοδοµήθηκε
στερούµενη όχι µόνο το ιστορικοκοινωνικό της στίγµα (πόλη καπνεµπορίου και
προσφύγων), αλλά και τις µελλοντικές προοπτικές ανάπτυξης της. ∆έσµιοι και
άµοιροι αυτής της καταστροφικής «αξιοποίησης» είναι σήµερα τα φυλακισµένα παιδιά
των πολυκατοικιών, τα οποία, στερηµένα από τους ελεύθερους χώρους για το παιχνίδι,
αγριεύουν αντί να ηρεµούν.
Τα οικόπεδα και τα παλιά παραδοσιακά σπίτια δόθηκαν
σε εργολάβους με αντιπαροχή, «αξιοποιήθηκαν» και έγιναν πολυώροφες
πολυκατοικίες έτσι, η πόλη ανοικοδομήθηκε χωρίς σχεδιασμό, με βιασύνη, με
προχειρότητα, με κακογουστιά και έγινε μια σύγχρονη μεγαλούπολη (όπως οι
περισσότερες ελληνικές μεγαλουπόλεις) με άναρχη δόμηση και οικοδομές χωρίς
αισθητική. Αυτή τη νέα όψη της πόλης, με τα θετικά της (ευκολίες και ανέσεις)
αλλά κυρίως με τα προβλήματα της (το
απάνθρωπο πρόσωπο και τις αποπνικτικές, άξενες γειτονιές, την έλλειψη πράσινου,
κήπων, πάρκων και ελεύθερων χώρων για το παιχνίδι των παιδιών), παρουσιάζει ο
συγγραφέας, ανακαλώντας στη μνήμη του στιγμές από την παιδική του ηλικία στην
παλιά πόλη με τη φιλόξενη και ανθρώπινη φυσιογνωμία.
β.
σύντομα θα μας εκδικηθεί το παρελθόν. Με τη φράση αυτή ο συγγραφέας εκφράζει την πικρία του για την αισθητική (αντίληψη για το ωραίο)
παρακμή της πόλης του, που με την πρόχειρη, βιαστική, ανοργάνωτη και επιπόλαιη
ανοικοδόμηση μετατράπηκε σε μια κακόγουστη και αφιλόξενη τσιμεντούπολη. Έτσι,
στο μέλλον οι άνθρωποι σύντομα θα αντιμετωπίσουν ποικίλα προβλήματα ζώντας στις
απάνθρωπες συνθήκες που επιβάλλει η νέα οικιστική πραγματικότητα με την έλλειψη
πρασίνου και ανοιχτών χώρων παιχνιδιού για τα παιδιά, με την κοινωνική απομόνωση
και με την υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής. Και θα νοσταλγήσουν όλοι την
παλιά πόλη μετανιώνοντας για την καταστροφή της. Αυτό θα είναι κατά κάποιο
τρόπο η εκδίκηση της παλιάς πόλης (του παρελθόντος) για το κακό που της
έχουν κάνει. Αυτό είναι το νόημα της φράσης με την προσωποποίηση του
παρελθόντος.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΚΑΒΑΛΑ
 |
| Καπνεργοστάσια Καβάλας |
Καπνομάγαζα και καπναποθήκες στην Καβάλα (τις φωτογραφίες τις δανείστηκα απο το blog Παλιά Καβάλα).
[1] Σε πολλά σημεία ο συγγραφέας αναφέρεται
καθαρά ή υπαινικτικά στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στην πόλη από τη νέα όψη
που της έδωσε η ανάπτυξή της και η αξιοποίηση των χώρων της.
Βέβαια αυτές οι δύο λέξεις (η μία στο πρώτο και η άλλη στο τρίτο απόσπασμα) χρησιμοποιούνται
ειρωνικά, αφού με την ανάπτυξη (με
το χτίσιμο σύγχρονων πολυκατοικιών και με τα νέα διαμερίσματα τους που είχαν
μπανιέρες, θερμοσίφωνες και άλλες ανέσεις) αλλοιώθηκε
η πατροπαράδοτη ομορφιά των σπιτιών, ενώ με την αξιοποίηση των οικοπέδων οι
χώροι της πόλης έγιναν ασφυκτικοί, εξαφανίστηκε το πράσινο και δεν έμειναν
ελεύθεροι χώροι για το παιχνίδι των παιδιών. Έτσι, η σύγχρονη εικόνα της πόλης
είναι αρνητική. (βλέπε και την παραπάνω φωτογραφία)
[2] Η
πλεονεξία για αξιοποίηση κάθε τετραγωνικού οικοδομήσιμης γης στέρησε την πόλη
από ανοιχτούς υπαίθριους χώρους, από πάρκα και παιδικές χαρές. Θύματα της
άναρχης πυκνής δόμησης των πολυκατοικιών είναι τα παιδιά που ζουν σαν
φυλακισμένα στα διαμερίσματα και κατεβαίνουν να παίξουν στο μοναδικό πάρκο της
περιοχής. Εκεί επικρατεί το αδιαχώρητο και το παιχνίδι έχει τη μορφή άγριας
εκτόνωσης της ενέργειας που έχει συσσωρευτεί μέσα τους και πρέπει να βρει
διέξοδο. Έτσι, με τη μεταφορά φυλακισμένα
παιδιά εκφράζεται η απουσία χώρων για το παιχνίδι των παιδιών στις γειτονιές
με τις πολυκατοικίες, όπου τα παιδιά ζουν περιορισμένα, σαν να βρίσκονται
κλεισμένα σε φυλακές.
βαλτε πλαγιοτιτλους
ΑπάντησηΔιαγραφή