Ενότητα 3η "Η κατοχή της εξουσίας δεν εγγυάται την ευτυχία"

Σιμωνίδης ο Κείος

3.Α ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

Τα αδιέξοδα του μοναρχικού πολιτεύματος

Ο πλούτος και η φτώχεια ορίζονται ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.

ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Ο Ίέρων, έργο του Ξενοφώντα με φιλοσοφικό περιεχόμενο, είναι ένας φανταστικός διάλογος ανάμεσα στον τύραννο των Συρακουσών Ιέρωνα Α' και τον λυρικό ποιητή Σιμωνίδη τον Κείο. Ο διάλογος θυμίζει σε πολλά σημεία τον διάλογο Κροίσου και Σόλωνα που παραθέτει ο Ηρόδοτος (ένας τύραννος συνομιλεί με έναν σοφό). Ο Σιμωνίδης εκφράζει την άποψη ότι πρέπει να είναι ευχάριστο να είναι κάποιος τύραννος, ενώ ο Ιέρων την αντικρούει και συζητούν τα προβλήματα που αναφύονται σε ένα τυραννικό καθεστώς.

Κάθε άνθρωπος, εξηγεί ο Ιέρων, επιζητά την ανάδειξη του ανάμεσα στην κοινωνική ομάδα, στην οποία ανήκει. Όσοι δεν ανήκουν στο συγκεκριμένο κοινωνικό σύνολο τίθενται εκτός συναγωνισμού. Για να γίνει σαφέστερος, συγκρίνει την επιθυμία αυτήν των τυράννων με τους στόχους των αθλητών. Κάθε αθλητής επιδιώκει να γίνει καλύτερος των ανταγωνιστών του. Η σύγκριση με τους υπόλοιπους πολίτες δεν τον αφορά, αφού η διάκριση είναι σαφής και δεδομένη. Έτσι, λοιπόν, και ο τύραννος δεν μπορεί να αρκεστεί στο ότι κατέχει περισσότερα από κάθε ιδιώτη. Ανταγωνιστές του μονάρχη θεωρούνται οι υπόλοιποι μονάρχες και με αυτούς θα πρέπει να συγκριθεί.

Το συμπέρασμά μας λοιπόν είναι ότι  η ποσότητα αλλά και η ποιότητα των αγαθών που κατέχει κάποιος,  καθορίζει και προσδιορίζει τις ανάγκες του ! Επομένως (ευτυχής) πλούσιος (τύραννος) σύμφωνα με το κείμενο είναι ο κάτοχος αυτών αγαθών που ικανοποιούν τις ανάγκες του!

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 3^Ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

                Ποιους αποκαλείς φτωχούς και ποιους πλούσιους; Αυτούς νομίζω, που δεν έχουν αρκετά, ώστε να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους, αποκαλώ φτωχούς, κι αυτούς [που έχουν] περισσότερα από όσα αρκούν [αποκαλώ] πλούσιους. Έχεις εξετάσει λοιπόν ότι σε μερικούς, ενώ έχουν πολύ λίγα, όχι μόνο αρκούν αυτά, αλλά κάνουν και αποταμίευση από αυτά, ενώ σε μερικούς [που έχουν] πάρα πολλά δεν αρκούν; Μα το Δία, είπε ό Ευθύδημος, σωστά μου [το] υπενθυμίζεις, [γιατί] γνωρίζω και μερικούς τυράννους, οι οποίοι από ανάγκη, όπως ακριβώς οι πολύ φτωχοί, αναγκάζονται να αδικούν.

3.Γ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ

Τα φωνηεντόληκτα ρήματα που έχουν χρονικό χαρακτήρα α, ε, ο συναιρούν το φωνήεν αυτό στον ενεστώτα και τον παρατατικό με το επόμενο φωνήεν των καταλήξεων και γι’ αυτό λέγονται συνηρημένα λέγονται όμως και περισπώμενα, γιατί ο συνηρημένος τύπος τους στο α' πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα παίρνει περισπωμένη. Τα συνηρημένα ρήματα διαιρούνται, ανάλογα με το χαρακτήρα τους, σε τρεις τάξεις: στην α' τάξη ανήκουν όσα λήγουν σε -αω (χαρακτ. α): τιμάω -ῶ στη β' τάξη ανήκουν όσα λήγουν σε -έω (χαρακτ. ε): ποιέω -ῶ' στη γ' τάξη ανήκουν όσα λήγουν σε -όω (χαρακτ. ο): δηλόω -ῶ.

Τα ρήματα, των οποίων το θέμα τελειώνει με φωνήεν α (τιμάω), ε (ποιέω), ο (δη-λόω), συναιρούν στον ενεστώτα και στον παρατατικό το φωνήεν αυτό με το ακόλουθο φωνήεν των καταλήξεων:

τιμάω > τιμῶ                          ποιέω > ποιῶ                δηλόω > δηλῶ

τιμάεις > τιμᾶς                    ποιέεις > ποιεῖς            δηλόεις > δηλοῖς